Xəyalə Veyisova
YAP Suraxanı rayon təşkilatının ƏPT-nin sədri
Suraxanı rayonu, Səttar Bəhlulzadə adına Xarici Dillər Təmayüllü Gimnaziyanın direktoru
Azərbaycan tarixində dərin yaralar açan, 1918-ci ilin Mart və Aprel aylarında baş verən hadisələr, insanlıq tarixinə qara bir ləkə olaraq keçmişdir. Bu dövr, Azərbaycanlılara yönələn sistematik soyqırım əməllərinin ən acımasız nümunələrindən birini təşkil edir. Erməni və Bolşevik güclərinin birgə icra etdiyi qətliamlar, minlərlə günahsız insanın həyatını itirməsinə səbəb olmuşdur.
1918-ci ilin Mart və Aprel ayları, Azərbaycan xalqı üçün qaranlıq bir dövrü işarə edir. Bu dövrdə, Erməni və Bolşevik silahlı qüvvələrinin birgə təşkil etdiyi qətliamlarda, qadın, uşaq, yaşlı demədən minlərlə günahsız insan qətlə yetirilmişdir. Şəhərlər yandırılıb-yıxılmış, onlarla kənd xəritədən silinmiş və insanlar kütləvi şəkildə öldürülmüşdür. Bu vəhşətin həcmi, sadəcə fiziki zərərlərlə məhdud qalmayıb, dərin psixoloji və sosial yaralar da buraxmışdır.
Quba'da aşkar edilən kütləvi məzarlar, 1918-ci il soyqırımının səssiz sübutlarıdır. Bu məzarlar, soyqırımın sübutlarını saxlayır və yaşanan vəhşətin həcmini gözlər önünə sərir. Qadın, uşaq və yaşlıların da aralarında olduğu yüzlərlə insanın xəttinə rast gəlinmişdir. Quba'dakı kütlə mezarların aşkarı, beynəlxalq cəmiyyətin diqqətini Azərbaycanda yaşanan soyqırıma cəlb etmiş və bu məsələdə fərqindəliyi artırmışdır.
Azərbaycan, yaşanan soyqırımın həqiqətlərini dünya səviyyəsində məlumatlandırmaq üçün əlavə təşəbbüs edir. Tarixi sənədlər, şahid ifadələri və arxeoloji sübutlar, soyqırımın həqiqi üzünü ortaya qoyur və Erməni yalanlarına qarşı həqiqətləri müdafiə edir. Bu təşəbbüs, beynəlxalq cəmiyyətin bu məsələdə doğru məlumata çatmasını və tarixi hadisələrə obyektiv bir perspektivdə baxmasını məqsəd edir. Azərbaycan hökuməti və dövlət qurumları, soyqırım qurbanlarını yad etmək və tarixi ədalətin təmin edilməsi istiqamətində beynəlxalq əməkdaşlığı təşvik edir.
Bu qaranlıq dövr, Azərbaycan xalqının yaddaşında dərin izlər buraxmışdır. Keçmişdə yaşanan acılara unutulmaması və ədalətin təmin edilməsi, həm milli bir məsuliyyət həm də beynəlxalq cəmiyyətin ortaq vəzifəsidir. Azərbaycan, bu tarixi hadisələri doğru bir şəkildə izah edərək, gələcək nəslərə sülh içində bir dünya qoyma ümidini daşıyır.