SLOVAKİYA İLƏ RƏQƏMSAL GƏLƏCƏK VƏ DATA MƏRKƏZLƏRİ HABI: AZƏRBAYCANIN ENERJİ ÜSTÜNLÜYÜ
Mehman Əliyev
Azneft İB-nin DQTKEİM-in şöbə rəisi
YAP Suraxanı rayon təşkilatının ƏPT-nin sədr müavini
Azərbaycan Respublikası özünün ənənəvi enerji potensialını yeni, yüksək texnologiyalar sahəsinə, yəni informasiya texnologiyalarına və data mərkəzlərinin yaradılmasına yönəldir. Prezident cənab İlham Əliyevin Slovakiya səfəri zamanı verdiyi bəyanatlar, ölkənin rəqəmsal transformasiya sahəsində iddialı hədəflərini və Slovakiya ilə bu istiqamətdə əməkdaşlıq niyyətini təsdiqləmişdir. Bu yeni vizyon Azərbaycanı beynəlxalq data mərkəzləri habı roluna hazırlayır.
Azərbaycanın bu sahədəki əsas üstünlüyü kifayət qədər böyük enerji potensialının olmasıdır. Data mərkəzlərinin, xüsusilə süni intellekt sistemlərinin fəaliyyəti üçün dayanıqlı və ucuz enerji mənbəyi əsas amillərdən biridir. Cənab Prezident İlham Əliyev bildirmişdir ki, bu gün biz informasiya texnologiyaları, data mərkəzlərinin yaradılması haqqında danışmışıq. Burada Azərbaycanın üstünlüyü ondadır ki, bizdə kifayət qədər böyük enerji potensialı var.
Azərbaycanın bu sahədəki hədəfləri çox iddialıdır:
• Bu gün Azərbaycanda istifadə olunmayan enerji potensialı təxminən 2 giqavata bərabərdir.
• Cənab Prezidentin vurğuladığı kimi, növbəti beş il ərzində bu göstəricinin 8 giqavata çatdırılması hədəflənir.
Bu böyük və artan enerji həcmi, nəhəng data mərkəzləri komplekslərini fasiləsiz enerji ilə təmin etmək üçün möhkəm zəmin yaradır. Data mərkəzlərinin əməliyyat xərclərinin əhəmiyyətli bir hissəsini sərinləndirmə xərcləri təşkil edir. Cənab Prezident qeyd edib ki, Azərbaycan, Cənubi Qafqazda yerləşməsinə baxmayaraq, çox soyuq bölgələrə də malikdir ki, orada ilin böyük hissəsində şaxtalı hava şəraiti mövcuddur. Bu, təbii sərinləndirmə (free-cooling) üçün ideal şərait yaradır, bu da data mərkəzlərinin enerji səmərəliliyini xeyli artırır.
Bütün bu amillər Azərbaycanın özünü beynəlxalq data mərkəzləri habı rolunda görməsinə imkan verir. Bu, ölkənin yalnız enerji daşıyıcısı deyil, həm də regional rəqəmsal məlumat və texnologiya mərkəzi kimi çıxış etməsi deməkdir. Bu məqsədə çatmaq üçün Cənab Prezident Slovakiya şirkətləri ilə bu istiqamətdə çalışmaq fikrində olduğunu bəyan etmişdir. Slovakiya, inkişaf etmiş İT sektoru və texnoloji biliklərini Azərbaycanın enerji potensialı ilə birləşdirərək regionda rəqəmsal infrastrukturların yaradılmasına töhfə verə bilər.
Azərbaycanın 8 giqavat enerji potensialı hədəfi və iqlim şəraitinin strateji istifadəsi, ölkənin beynəlxalq data mərkəzləri habı kimi rolunu gücləndirir. Slovakiya ilə əməkdaşlıq bu rəqəmsal gələcəyə doğru atılan mühüm addımdır. Prezident cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən bu rəqəmsal transformasiya ölkənin qlobal iqtisadiyyatda mövqeyini daha da yüksəldəcəkdir.
