Mahir Heydərov
YAP Suraxanı rayon təşkilatının fəal üzvü
Suraxanı rayonu 208 nömrəli tam orta məktəbin müəllimi
Ali Baş Komandanın sülhün əldə olunması ilə bağlı 6 oktyabrda Çexiyanın paytaxtı Praqa şəhərində təklif etdiyi beş əsas prinsiplər diqqətə layiqdir. Belə ki, bu prinsiplərdə Azərbaycan tərəfi Beynəlxalq hüququn təsdiq etdiyi heç bir qaydadan kənara çıxmamış, dövlətin ərazi bütövlüyünün əsas şərt olmasını bir daha diqqətə çatdırmışdır.
Bu prinsiplər bunlardır:
- Ölkələrin ərazi bütövlüyünün qarşılıqlı tanınması;
- Ərazi iddialarından tam çəkinmək güc tətbiq etməmək və ya güc tətbiq etmək hədəsindən çəkinmək ;
- dövlət sərhədlərinin müəyyən edilməsi;
- kommunikasiyasların açılması.
Ali Baş Komandanın təklif etdiyi bu prinsiplər nəinki iki dövlət həm də regiondakı sonrakı inkişafa, sabitliyə böyük təkan verə bilər. Cənab Prezidentin mühüm mesajlarından biri də sülhün qorunmasına cavabdeh olan beynəlxalq təşkilatlara idi. Ali Baş Komandan tam haqlı olaraq bildirir ki, Azərbaycan ərazilərinin ermənilər tərəfindən dağıldılması, bu ərazilərdə qeyri-qanuni məskunlaşdırma, abidələrimizin və dini ocaqlarımızın dağıldımasına beynəlxalq birlik ciddi reaksiya verməmiş, erməni vandallarına qarşı heç bir əməli addımlar atılmamışdır. Ən önəmli məsələlərdən biri də Qarabağda yaşayan erməni əhalisi ilə bağlı verilən mesaj idi.
Prezident qeyd etdi ki, bu ərazidə yaşayan erməni əhalisi Azərbaycan vətəndaşlarıdır. Azərbaycan özünün daxili məsələsini başqa dövlətlərlə danışıq predmetinə çevirmək niyyətində deyil. Forumda həmçinin Qarabağ və Zəngəzurda görüləcək iqtisadi tədbirlər, bərpa və yenidənqurma işləri haqqında iştirakçılara və beynəlxalq aləmə, ölkə vətəndaşlarına mühüm məlumatlar verilmişdir.
Son olaraq sülh prosesi ilə bağlı bəzi fikirləri nəzərə çatdırmaq istəyirəm. Sülh prosesi ilə bağlı müəyyən nikbinlik var. Baxmayaraq sentyabrın 12 və 13-də baş verən toqquşmalar erməni tərəfinin hələ də revaşist əhval-ruhiyyədə olduğunun göstəricisi idi. Bu yaxınlarda Azərbaycan və Ermənistan xarici işlər nazirlərinin görüşü, xüsusilə də sülh sazişi hazırlanması ilə bağlı ilk görüşün keçirilməsinə inanmaq istəyərdik ki, erməni tərəfi nəhayət ki, özünün sutopik fikirlərindən əl çəkib real tarixi şəraiti, qüvvələr nisbətini, beynəlxalq şəraiti nəzərə alıb konstruktiv addımlar atacaq.
Erməni tərəfi nəhayət dərk etməlidir ki, qonşu dövlətlərlə düşmən münasibətdə yaşamaq daim ərazi iddiaları irəli sürmək erməni dövləti üçün böyük təhlükədədir. Vaxtında atılmayan düzgün addım, qeyri-konstruktiv mövqe nümayişindən daha çox zərər çəkən tərəf ertmənilər olacaq. Onsuz da son otuz ildə apardıqları siyasət nəticəsində regiondakı bütün mühüm əhəmiyyəti beynəlxalq layihələrdən kənarda qalmaları ilə nəticələnib. Bunun sabahı da belə ola bilər. Çünki regionda həyata keçiriləcək hər bir əhəmiyyətli lahiyələr Azərbaycan olmadan baş tuta bilməz. Nəhayət erməni tərəfi bunu dərk etməli, sülhün bərpa olunması üçün əməli addılmlar atmalıdır.
Ali Baş Komandanın Praqa görüşündən sonra televiziya kanallarına verdiyi müsahibədə, tezliklə sülhün təmin olunmasına ümidlər yaradır. “Nazirlər tezliklə ikinci dəfə görüşməlidir və biz təklif etdik ki, bundan sonra hər iki ölkənin işçi qrupları bir araya gəlsinlər və bir neçə gün ərzində sülh müqaviləsinin mətninin hazırlanması ilə məşğul olsunlar. Yəni bizim niyyətimiz bundan ibarətdir.”-deyə dövlətimizin başçısı vurğulayıb. Ali Baş Komandanın bu fikirləri Azərbaycan millətinin əzəmətinin, qürurunun, sədaqətinin və dinc yaşamaq prinsipinə əməl etməsinin bariz nümunəsidir. Bu haqq yolunda hamımız dövlətimizə dəstəyi əsirgəməməliyik.