Azərbaycanın Naxçıvandan başlayan qurtuluşu

Azərbaycanın Naxçıvandan başlayan qurtuluşu

Könül Seyidova

YAP Suraxanı rayon təşkilatının fəal üzvü

Suraxanı rayonu, 104 nömrəli tam orta məktəbin müəllimi və metodisti

1990-cı illərin əvvəlləri Naxçıvan Muxtar Respublikası üçün çox çətin bir dövr idi. Bu illərdə  Azərbaycanın, xüsusən də Naxçıvanın sosial-iqtisadi vəziyyəti ağır idi. 1990-cı ilin yanvarında Bakı şəhərində baş verən 20 Yanvar hadisələri, ölkədə xaos və anarxiyanın yayılmasına səbəb oldu. Ermənistanın Naxçıvanı blokadaya alması və ərazi iddiaları isə bu regionun vəziyyətini daha da çətinləşdirdi.

Bu gərgin dövrdə Heydər Əliyev 1990-cı ilin iyulunda Moskvadan Azərbaycana qayıtdı və avqust ayında Naxçıvana gəldi. Onun Naxçıvana gəlişi, əhali arasında böyük ümidlər yaratdı. Heydər Əliyevin Naxçıvana rəhbərlik etdiyi dövrdə bir sıra mühüm tədbirlər həyata keçirildi. Bunlardan ən önəmlisi, Naxçıvan SSR-nin adındakı "Sovet Sosialist Respublikası" sözlərinin çıxarılması və Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ali Məclisinin sessiyasında Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin üçrəngli bayrağının qaldırılması idi. Həmçinin Naxçıvanı erməni təcavüzündən qorumaq üçün sərt tədbirlər görüldü və Naxçıvanın təhlükəsizliyi təmin edildi.

Heydər Əliyevin Naxçıvana gəlişi və onun burada göstərdiyi fəaliyyət, Naxçıvanın və ümumiyyətlə Azərbaycanın müstəqillik yolundakı mühüm addımlarından biri hesab edilir. Bu dövr Heydər Əliyevin gələcəkdə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti kimi fəaliyyətinə də zəmin yaratmış oldu.

1991-ci il sentyabrın 3-də Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin sessiyası keçirilərkən deputat Əziz Orucov Heydər Əliyevin Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin sədri vəzifəsinə namizədliyini irəli sürərək,  bu çətin vəziyyəti yalnız Heydər Əliyevin xilas edəcəyini  qeyd etdi. Bu təklif  sessiya iştirakçıları tərəfindən böyük dəstəklə qarşılandı. Heydər Əliyevin Naxçıvanda liderliyinin möhkəmlənməsi və bu ərazinin Ermənistanın təhdidlərinə qarşı müdafiə olunması üçün onun seçilməsi mühüm bir addım idi.

Ulu Öndər, Ümummilli lider Heydər Əliyev Naxçıvan əhalisinin və ictimaiyyətinin böyük dəstəyi və təkidi ilə 1991-ci il sentyabrın 3-də Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri seçildi. Hələ SSRİ-nin rəsmən mövcud olduğu çətin bir dövrdə Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə Naxçıvanda müstəqil Azərbaycan dövlətçiliyinin ilkin təməlləri hesab olunacaq səviyyədə mühüm işlər həyata keçirildi. İlk növbədə qeyd edilməlidir ki, Heydər Əliyevin Naxçıvan MR Ali Məclisinin Sədri seçilməsi öz-özlüyündə həmin dövrdə çox demokratik bir hadisə idi. Heydər Əliyevin namizədliyinin sessiya iştirakçıları tərəfindən yekdilliklə qəbul edilməsi həm də Azərbaycanın müstəqillik hərəkatında dönüş nöqtəsi oldu.

Yeni Azərbaycan Partiyasının Naxçıvanda yaranması ölkədə siyasi arenada yeni bir mərhələnin başlanğıcı oldu. Partiya Heydər Əliyevin rəhbərliyi altında Azərbaycanda güclü siyasi qüvvəyə çevrildi və ölkənin gələcək inkişafında böyük rol oynadı. 1993-cü ildə Heydər Əliyevin Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçilməsindən sonra YAP ölkədə hakim partiya oldu və 1995-ci ildən etibarən keçirilən bütün parlament və prezident seçkilərində qalib gəldi.

YAP Azərbaycanın dövlət quruculuğu prosesində mühüm rol oynayaraq ölkənin siyasi, iqtisadi və sosial inkişafına böyük töhfələr verməyə davam edir. Bu partiyanın yaranması müstəqil Azərbaycan Respublikasının formalaşması və inkişafı üçün vacib bir hadisə kimi dəyərləndirilir.

YAP Ümummilli Lider Heydər Əliyevin rəhbərliyi altında Azərbaycanda güclü siyasi qüvvəyə çevrildi və ölkənin gələcək inkişafında böyük rol oynadı. 1993-cü ildə Ulu Öndər Heydər Əliyevin Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçilməsindən sonra YAP ölkədə hakim partiya oldu və 1995-ci ildən etibarən keçirilən bütün parlament və prezident seçkilərində qalib gəldi. Elə bu qalibiyyətin nəticəsidir ki, günü-gündən Azərbaycanın dövlətçiliyinin qüdrəti həm daxildə, həm də xarici siyasi arenada güclənmiş və əhalinin rifahı artmışdır.