Zərifə xanım Əliyeva yalnız görkəmli alim kimi deyil, həm də nümunəvi insan, qayğıkeş ana, vətənpərvər ziyalı kimi tanınırdı

Zərifə xanım Əliyeva yalnız görkəmli alim kimi deyil, həm də nümunəvi insan, qayğıkeş ana, vətənpərvər ziyalı kimi tanınırdı
Arzu Məmmədova
YAP Suraxanı rayon təşkilatının ƏPT-nin sədri
Suraxanı rayonu, 226 saylı orta məktəbin direktoru
Azərbaycanın görkəmli alimi, tibb elmləri doktoru, akademik Zərifə xanım Əliyevanın anım günü xalqımız üçün yalnız bir xatırlama deyil, həm də elmə və insanlığa xidmətin nurlu yolunun dərin təfəkkürlə anılmasıdır. O, həyatını oftalmologiya sahəsində elmi nailiyyətlərə və minlərlə insanın sağlam görmə qabiliyyətinə qovuşmasına həsr etmiş, eyni zamanda yüksək mənəvi keyfiyyətləri ilə öz dövrünün və gələcək nəsillərin qəlbində əbədi iz qoymuşdur. Zərifə Əliyeva 28 aprel 1923-cü ildə Naxçıvan şəhərində anadan olmuşdur. O, Azərbaycanın tanınmış ziyalı ailəsinin övladı idi. Atası akademik Əziz Əliyev görkəmli dövlət xadimi və elm adamı kimi ölkə tarixində özünəməxsus iz qoymuş şəxsiyyətlərdəndir. Zərifə xanım belə bir mühitdə böyüməsi nəticəsində elmə, insanlara xidmətə, dürüstlüyə və zəhmətə olan sevgini uşaqlıqdan mənimsəmişdi.
Göz xəstəliklərinin diaqnostika və müalicəsi sahəsində apardığı tədqiqatlar bu gün də aktual olan bir çox problemlərə işıq tutmuşdur. Onun əsas diqqət yetirdiyi istiqamətlərdən biri də istehsalatla bağlı göz xəstəliklərinin profilaktikası olmuşdur. Bu sahədəki tədqiqatları nəticəsində bir sıra texnogen mühitin yaratdığı təhlükəli amillərin göz orqanına təsirləri müəyyən edilmiş və mühüm elmi nəticələr əldə olunmuşdur. Zərifə xanımın elmi irsi zəngin və çoxşaxəlidir. Onun müəllifi və ya həmmüəllifi olduğu yüzlərlə elmi məqalə, monoqrafiya və dərsliklər həm ölkəmizdə, həm də beynəlxalq miqyasda tanınır. Xüsusilə "İstehsalat amillərinin təsiri ilə baş verən göz xəstəlikləri" mövzusunda etdiyi tədqiqatlar təkcə Azərbaycanın deyil, keçmiş Sovet İttifaqının da oftalmologiya elminə mühüm töhfə olmuşdur.
O, ilk dəfə olaraq istehsalat amillərinin gözə təsirini kompleks şəkildə araşdırmış, bu sahədə qabaqlayıcı tədbirlər sistemini irəli sürmüşdür. Bu işlərinə görə ona SSRİ Tibb Elmləri Akademiyasının müxbir üzvü kimi yüksək elmi ada layiq görülməsi, eləcə də Səhiyyə sahəsində bir çox orden və medallarla təltif olunması təsadüfi deyildi. Zərifə xanım Əliyeva yalnız görkəmli alim kimi deyil, həm də nümunəvi insan, qayğıkeş ana, vətənpərvər ziyalı kimi tanınırdı. Onun şəxsiyyətində elmə olan sonsuz sevgi, insana dəyər, humanizm və əxlaqi dəyərlərə sadiqlik öz vəhdətini tapmışdı. Tələbələri və həmkarları onu dərin hörmət və məhəbbətlə yad edirlər. Onun zəngin mənəvi irsi bu gün də gənc alimlər və həkimlər üçün bir məktəb, bir örnəkdir.
Zərifə xanım həyat yoldaşı – Azərbaycanın ümummilli lideri Heydər Əliyevin ən böyük mənəvi dayağı olmuşdur. Onlar bir-birini tamamlayan iki böyük şəxsiyyət olaraq ölkəmizin inkişafına və elmimizin tərəqqisinə böyük töhfələr vermişlər. Onların övladı, bu gün Azərbaycanın Prezidenti kimi ölkəyə rəhbərlik edən cənab İlham Əliyev də valideynlərinin irsini davam etdirərək, xalqına və dövlətinə ləyaqətlə xidmət edir. Zərifə xanım Əliyeva 1985-ci il aprelin 15-də vəfat etmişdir. Hər il bu tarixdə onun anım günü qeyd olunur, məzarı ziyarət edilir, haqqında elmi-praktik konfranslar təşkil olunur. Bu tədbirlər yalnız bir alimə olan hörmətin deyil, həm də Azərbaycan elminə və ziyalılıq ənənələrinə göstərilən yüksək dəyərin ifadəsidir.
Bugünkü Azərbaycan qadınının elm, səhiyyə və ictimai həyatdakı uğurlarında Zərifə xanım Əliyeva kimi şəxsiyyətlərin izi, rolu danılmazdır. O, həm alim, həm qadın, həm ana, həm də vətəndaş kimi ömrünü insanların rifahına həsr etmiş, əbədiyaşar nümunəyə çevrilmişdir. Zərifə xanım Əliyeva ömrünü elmə, insanlara kömək etməyə, cəmiyyətə faydalı olmağa həsr etmiş örnək bir ziyalı idi. Onun həyatı, fəaliyyəti və mənəvi irsi illər keçsə də, hər zaman yaddaşlarda yaşayacaq, gələcək nəsillərə yol göstərəcəkdir. Onu tanıyanlar və tanımayanlar üçün belə, Zərifə xanım Əliyeva bir elm fədaisi, müdrik qadın və unudulmaz şəxsiyyət kimi qalacaq.