Türkmənbaşı şəhərində Azərbaycan, Türkmənistan və Özbəkistan arasında yüksək səviyyəli üçtərəfli görüş keçirildi
Ramella Quliyeva
YAP Suraxanı rayon təşkilatının ƏPT-nin sədri
Respublikanın Əməkdar həkimi, Suraxanı rayonu, 43 nömrəli Şəhər Poliklinikasının baş həkimi
Azərbaycan və Türkmənistan arasında münasibətlər qədim tarixi, mədəni və etnik bağlara əsaslanır. Hər iki ölkə türkdilli xalqlara mənsub olub, ortaq dil, din və ənənələrə sahibdir. Bu ortaq dəyərlər əsasında müasir dövrdə də siyasi, iqtisadi və mədəni sahələrdə sıx əməkdaşlıq davam etdirilir.Azərbaycan və Türkmənistanın münasibətləri Sovet İttifaqının dağılmasından sonra, 1991-ci ildə hər iki ölkənin müstəqillik əldə etməsi ilə yeni mərhələyə qədəm qoydu.
1992-ci ildə diplomatik əlaqələr quruldu və bu əlaqələr zamanla daha da inkişaf etdirildi. Azərbaycan və Türkmənistan beynəlxalq platformalarda bir-birini dəstəkləyir. Hər iki ölkə BMT, İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı, Türkmən Dövlətləri Təşkilatı kimi qurumlar çərçivəsində əməkdaşlıq edir. Siyasi dialoq qarşılıqlı hörmət, suverenliyə və daxili işlərə qarışmama prinsipləri əsasında qurulub.Ən yüksək səviyyəli dövlət səfərləri iki ölkə arasında münasibətlərin inkişafında mühüm rol oynayıb.
Prezident İlham Əliyev və Türkmənistan Prezidenti Serdar Berdiməhəmmədov arasında keçirilən görüşlərdə əsasən enerji, nəqliyyat, logistika və mədəniyyət sahələrində əməkdaşlığın dərinləşdirilməsi məsələləri müzakirə olunub. Azərbaycan və Türkmənistan Xəzər dənizinin enerji ehtiyatları baxımından zəngin ölkələrdir. Bu səbəbdən enerji əməkdaşlığı münasibətlərin əsas istiqamətlərindən biridir. Son illərdə Transxəzər layihəsi çərçivəsində Türkmənistan qazının Azərbaycan üzərindən Avropaya nəql olunması məsələsi gündəmdədir.
2021-ci ildə “Dostluq” yatağı ilə bağlı əldə olunan razılaşma iki ölkə arasında enerji sahəsində münasibətlərin yeni mərhələyə keçdiyini göstərir. Eyni zamanda, Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu və digər regional nəqliyyat layihələri Türkmənistan üçün Azərbaycan ərazisindən keçməklə Avropaya çıxış imkanı yaradır. Bu, Azərbaycanın regional nəqliyyat qovşağı kimi rolunu gücləndirir. İki ölkə arasında mədəniyyət sahəsində əməkdaşlıq da yüksək səviyyədədir.
Müxtəlif illərdə qarşılıqlı mədəniyyət günləri, sərgilər, konfranslar və digər tədbirlər təşkil olunub. Həmçinin təhsil sahəsində tələbə mübadiləsi və elmi əməkdaşlıq proqramları mövcuddur. Azərbaycan və Türkmənistan arasında münasibətlər dostluq və qarşılıqlı fayda prinsipinə əsaslanır. Enerji, nəqliyyat, mədəniyyət və siyasi sahələrdə əməkdaşlığın gələcəkdə daha da dərinləşəcəyi gözlənilir. Ortaq tarix, dil və mədəniyyət bu münasibətlərin strateji səviyyəyə çatmasına əlverişli zəmin yaradır.
2025-ci il avqustun 22-də Türkmənbaşı şəhərində Azərbaycan, Türkmənistan və Özbəkistan arasında yüksək səviyyəli üçtərəfli görüş keçirildi. Bu tədbir regional əməkdaşlığın möhkəmləndirilməsi üçün əhəmiyyətli bir platforma oldu.
Prezident İlham Əliyev çıxışında bir neçə əsas məqama toxunaraq Qurbanqulu Məlikquliyeviç Berdiməhəmmədova dərin minnətdarlıq ifadə etdi — Avazada keçirilmiş üçtərəfli görüşün təşkilinə görə. Mədəni və tarixi yaxınlıq – xalqlar arasında ortaq dəyərlərin əməkdaşlıq üçün mənbə olduğunu vurğuladı.
Azərbaycanda səfərdə olmuş Berdiməhəmmədovun Füzulidə məscid inşasına dair qərarı və Füzuli ilə Arxadağ şəhərlərinin qardaşlaşması barədə görülən addımları yüksək qiymətləndirdi. Füzuli şəhərində məscid – Türkmənistanın bu sifarişi və Azərbaycanın təşəbbüsünə verdiyi cavab regional həmrəyliyin simvolik nümunəsi oldu.
Füzuli və Arxadağ arasında qardaşlaşmanın qurulması humanitar və mədəni əlaqələr üçün yeni imkanlar açır. Bu yüksək səviyyəli görüş, Azərbaycan, Türkmənistan və Özbəkistan arasında bəhrələnməyi gücləndirən, mədəni, dini və mənəvi əlaqələri möhkəmləndirən bir diplomatik hadisə olaraq yadda qaldı.
Görüş həm ikitərəfli, həm üçtərəfli əməkdaşlığın möhkəmlənməsi, həm də regional sabitlik və inkişaf üçün əsas atdı. Biz Cənab Prezidentin daxili və xarici siyasətini ürəkdən bəyənirik və dəstəkləyirik. Bu yolda Prezidentimizə uğurlar arzulayıram!!!
