Qarabağ Münaqişəsindən Sonra Yeni Dövr: Sabitlik, Əməkdaşlıq və İnkişaf Perspektivləri
Tutu Həmzəyeva
YAP Suraxanı rayon təşkilatımnın fəal üzvü
Suraxanı rayonu 318 nömrəli tam orta məktəbin direktor müavini
Qarabağ münaqişəsinin başa çatması ilə Cənubi Qafqaz regionunda tamamilə yeni bir mərhələyə qədəm qoyulmuşdur. Bu mərhələ təkcə hərbi-siyasi yox, həm də iqtisadi, texnoloji və diplomatik baxımdan dərin və çoxşaxəli dəyişikliklərin əsasını qoyur. Azərbaycan üçün bu, sabitlik və təhlükəsizlik şəraitində davamlı inkişafın təmin olunması üçün tarixi bir imkan yaradır.
Azərbaycanın inkişaf gündəliyində ən önəmli məqam ondan ibarətdir ki, ölkə artıq neft və qaz sektorundan kənarda yeni iqtisadi prioritetlər formalaşdırır. Bu prioritetlər arasında İnformasiya Texnologiyaları (İT), süni intellekt və innovasiyalar ön plandadır. Azərbaycan aparıcı texnologiya şirkətləri ilə əməkdaşlığa başlayaraq rəqəmsal iqtisadiyyatın bünövrəsini möhkəmləndirir. Bu yanaşma, gələcəkdə həm regionda, həm də qlobal miqyasda rəqabət qabiliyyətli bir iqtisadi modelin formalaşmasına xidmət edəcəkdir.
Qarabağ münaqişəsindən sonra yaranan sabitlik, regional əməkdaşlığın dərinləşməsinə geniş imkanlar yaradır. Bu əməkdaşlıq təkcə tranzit və daşımalarla məhdudlaşmır. Əsas məqsəd – infrastrukturun inkişafı və tranzit marşrutları boyu yeni sahələrin yaradılmasıdır. Bu sahələr həm iqtisadi aktivlik yarada, həm də regiona əlavə sərmayə cəlb edə bilər.
Tranzit ödəmələri mühüm rol oynasa da, əsl məqsəd daha irəlidir: regional iqtisadi sinerjinin formalaşdırılması. Məhz bu səbəbdən də sabitlik və təhlükəsizlik ən vacib şərtlərdən biri olaraq qalır.
Regional inkişafın digər vacib sütunu – qonşu ölkələrlə və geniş coğrafiyada yerləşən dövlətlərlə xoş münasibətlərdir. Azərbaycan son onillikdə bu istiqamətdə ardıcıl diplomatik fəaliyyət apararaq etibarlı tərəfdaş imicini formalaşdırıb. Bu, yalnız qonşularla deyil, onların qonşuları ilə də səmərəli əməkdaşlıq üçün zəruri zəmin yaradır.
Azərbaycanın xarici siyasətində etimad və sözün dəyəri ön planda dayanır. Dövlət öz imzasını məsuliyyətlə daşıyır və bu, ölkənin beynəlxalq münasibətlərdə güvənilən tərəfdaş kimi qəbul olunmasına səbəb olub.
Regional əməkdaşlıq çərçivəsində xüsusi əhəmiyyət daşıyan layihələrdən biri də Orta Dəhlizdir. Bu dəhliz Asiyadan Avropaya qədər uzanan, geniş coğrafiyanı əhatə edən və iqtisadi, siyasi aktorlar arasında qarşılıqlı anlaşma tələb edən bir layihədir.
Orta Dəhliz təkcə nəqliyyat marşrutu deyil, eyni zamanda, bölgədə dinc yanaşı yaşama və qarşılıqlı iqtisadi asılılıq vasitəsidir. Belə layihələr regionun bütövlükdə inkişafına, sülhün möhkəmləndirilməsinə və çoxtərəfli əməkdaşlığın artmasına təkan verir.
Qarabağ münaqişəsinin başa çatması ilə Cənubi Qafqazda sabitlik və təhlükəsizlik üçün şərait formalaşmış, Azərbaycan üçün isə yeni inkişaf perspektivləri yaranmışdır. Artıq ölkə iqtisadiyyatının əsas istiqaməti təkcə neft və qaz sektoru ilə məhdudlaşmır. İnformasiya texnologiyaları, süni intellekt və innovasiya sahələri Azərbaycanın yeni prioritet sahələrinə çevrilmişdir. Bu, ölkənin iqtisadi şaxələndirmə siyasətinə uyğun olaraq texnoloji tərəqqiyə əsaslanan davamlı inkişaf modelini önə çıxarır. Azərbaycan aparıcı texnologiya şirkətləri ilə əməkdaşlıq edərək regional liderliyə doğru irəliləyir.
Eyni zamanda, regional əməkdaşlıq və nəqliyyat bağlantıları, xüsusilə Orta Dəhliz layihəsi, Azərbaycanın geosiyasi və iqtisadi əhəmiyyətini daha da artırır. Tranzit marşrutları təkcə iqtisadi qazanc mənbəyi deyil, həm də sülh və əməkdaşlıq platformasına çevrilməkdədir. Bu prosesdə sabitlik və qonşularla xoş münasibətlər əsas şərtlərdir. Azərbaycan etibarlı tərəfdaş imici ilə regionda davamlı əməkdaşlığın təşəbbüskarı kimi çıxış edir və sübut edir ki, sülh şəraitində inkişaf hər kəs üçün qalibiyyət deməkdir.
Azərbaycan post-münaqişə dövründə sabitlik və təhlükəsizliyi prioritet sayaraq, modern texnologiyalar, regional əməkdaşlıq və dərinləşən iqtisadi inteqrasiya üzərində yeni inkişaf strategiyası qurur. Bu strategiya yalnız Azərbaycanın deyil, bütövlükdə regionun rifahına və davamlı sabitliyinə xidmət edir.
